Bệnh sởi ở trẻ em: Tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng
Bệnh sởi là một trong những căn bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là ở những trẻ có sức đề kháng yếu. Virus sởi có thể lây lan nhanh chóng qua không khí hoặc tiếp xúc với bề mặt có virus. Điều này khiến cho trẻ em, đặc biệt là những bé sống trong môi trường đông người như bệnh viện, nhà trẻ, và trường học, trở thành đối tượng dễ bị tổn thương.
Trước đây, bệnh sởi thường bùng phát vào mùa đông xuân, nhưng hiện nay, tình trạng này có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ có thể đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm phổi, viêm màng não, và thậm chí tử vong.
Dấu hiệu nhận diện bệnh sởi ở trẻ em
Bệnh sởi ở trẻ em thể điển hình
Bệnh sởi ở trẻ em có thể diễn tiến qua 4 giai đoạn chính:
- Giai đoạn ủ bệnh: Virus sởi xâm nhập và không có bất kỳ dấu hiệu nào trong khoảng 10 - 14 ngày. Cha mẹ thường không phát hiện ra trẻ đã bị nhiễm bệnh.
- Giai đoạn khởi phát (viêm long): Kéo dài từ 3 - 4 ngày, trẻ sẽ có các triệu chứng như sốt cao, đỏ mắt, viêm kết mạc, chảy nước mắt và nước mũi, ho, và sưng hạch ngoại biên.
- Giai đoạn toàn phát (phát ban): Sau khi sốt 3 - 4 ngày, trẻ sẽ nổi ban sởi. Ban này thường kéo dài từ 4 - 6 ngày, bắt đầu từ phía sau tai và gáy, rồi lan ra khắp vùng đầu, mặt và thân thể.
- Giai đoạn hồi phục (ban bay): Ban sởi sẽ lặn dần theo trình tự mọc ban ban đầu. Nếu ban lặn mà trẻ vẫn còn sốt thì cần được kiểm tra y tế ngay lập tức.
Bệnh sởi ở trẻ em thể không điển hình
Có những trường hợp bệnh sởi ở trẻ em không có dấu hiệu điển hình, ví dụ như ban ít, viêm long nhẹ, sốt nhẹ, và không có nhiều thay đổi về sức khỏe. Cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế thăm khám nếu trẻ thuộc các trường hợp sau:
- Trẻ dưới 1 tuổi chưa từng tiêm vắc xin sởi.
- Trẻ trên 1 tuổi chỉ tiêm 1 mũi vắc xin sởi.
- Trẻ sống trong môi trường có dịch sởi.
- Trẻ đã tiếp xúc với người nghi ngờ mắc bệnh sởi.
Trẻ cần đến bệnh viện ngay khi có các dấu hiệu như: đau mắt khi tiếp xúc với ánh sáng, ngủ nhiều, đau đầu dữ dội, hôn mê, khó thở.
Điều trị bệnh sởi ở trẻ em như thế nào?
Hiện nay, phương pháp điều trị bệnh sởi chủ yếu nhằm kiểm soát triệu chứng và giảm sự khó chịu cho trẻ:
- Sốt: Trẻ được kê đơn thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen theo chỉ định của bác sĩ.
- Ho và đau họng: Sử dụng thuốc giảm ho, long đờm dạng siro thảo dược, hoặc súc miệng nước muối.
- Vệ sinh mắt: Giảm cường độ ánh sáng trong phòng và vệ sinh mắt bằng nước muối sinh lý hàng ngày để loại bỏ ghèn.
Bổ sung vitamin A theo chỉ định của bác sĩ cũng rất quan trọng trong việc điều trị sởi, giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm thiểu nguy cơ biến chứng như viêm phổi và viêm giác mạc.
Điều trị các biến chứng là phần quan trọng trong việc quản lý bệnh sởi. Tùy theo biến chứng mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Sau khi trẻ đã hồi phục, cha mẹ vẫn cần theo dõi trẻ trong một thời gian để đảm bảo không có biến chứng nào xảy ra. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả
Bệnh sởi ở trẻ em tuy có khả năng tiến triển nhanh và dễ gặp biến chứng nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả thông qua các biện pháp sau:
- Tiêm vắc xin sởi: Tiêm đầy đủ và đúng lịch là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh sởi ở trẻ em.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên và giữ cho không gian sống sạch sẽ để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.
- Giám sát sức khỏe trẻ: Theo dõi tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để can thiệp kịp thời.
Trong trường hợp nghi ngờ trẻ mắc bệnh sởi, cha mẹ nên nhanh chóng liên hệ với các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hệ thống Y tế MEDLATEC cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi. Cha mẹ có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để đặt lịch.
Tổng kết
Bệnh sởi ở trẻ em là một căn bệnh cần được quan tâm đặc biệt, không chỉ vì khả năng lây lan nhanh mà còn vì những biến chứng nguy hiểm mà nó có thể gây ra. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Cha mẹ nên luôn trong tư thế sẵn sàng để chăm sóc và điều trị cho con cái mình, từ đó giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh sởi.
